Чадварлаг шатарчид өрсөлдөгчийнхөө дараагийн нүүдлийг урьдчилан харж сурдаг. Өрсөлдөгч нь дараа нь юу хийхийг урьдчилан таамаглахын тулд тоглогч өрсөлдөгчийнхөө үзэл бодлыг уншиж,эсрэг ямар арга хэмжээ авах боломжтойг дүгнэх чадварыг хөгжүүлэх ёстой.
Зан төлөв судлаачид энэхүү өөр өнцгөөс харах чадварыг "оюун санааны онол" гэж нэрлэдэг. Энэ бол өрөвдөх сэтгэлийг хөгжүүлэх, нийгмийн эрүүл харилцааг бий болгоход зайлшгүй шаардлагатай чадвар юм.2019 оны судалгаагаар шатрын спортоор хичээллэдэг хүүхдүүдэд хэтийн төлөвийг үнэлэх чадвар илүү хөгжсөн болохыг тогтоожээ.
II.ШАТАР ОЙ САНАМЖИЙГ ХӨГЖҮҮЛДЭГ.
Туршлагатай шатарчид ой тогтоолтын чадвар сайтай байдгийг мэдэхэд гайхах зүйлгүй байж магадгүй юм . Эцсийн эцэст, тоглолтын олон тооны нүүдэл,байрлал, тэдгээрийн боломжит үр дүнг цээжлэх явдал юм.
Туршлагатай шатарчид тодорхой төрлийн санах ой болох сонсголын ой санамжтай холбоотой өндөр гүйцэтгэлийг харуулдаг нь сонирхолтой юм. Энэ бол сонссоноор сурсан зүйлээ санах чадвар юм.
Нэг туршилтаар, судлаачид мэргэшсэн шатарчдын эргэн санах чадварыг шатар тоглох туршлагагүй хүмүүсийнхтэй харьцуулсан. Тэдгээр шатарчид хэзээ ч шатар тоглож байгаагүй хүмүүстэй харьцуулахад сонссон үгсийнхээ жагсаалтыг санахдаа илүү сайн болохыг олж мэдсэн.
Чадварлаг шатарчид харааны хэв маягийг санах, хурдан таних чадвар дунджаас ч илүү байдаг ба судлаачдын үзэж байгаагаар энэхүү чадвар нь шатрын нарийн төвөгтэй байрлалыг,хувилбахыг цээжлэхээс үүсдэг.
III.ШАТАР НЬ ГҮН ТӨВЛӨРЛИЙН ТӨЛӨВТ ШИЛЖИХ БОЛОМЖИЙГ ОЛГОДОГ.
Төвлөрөл бол хүнд хэцүү даалгаварт хамгийн өндөр гүйцэтгэлтэй ажиллаж байгаа нийт оролцооны гүн гүнзгий мэдрэмж юм. Тамирчид, уран бүтээлчид, жүжигчид өөрсдийн хийж буй ажилдаа бүх анхаарлаа төвлөрүүлж,өөрийн хийж буй зүйлээс бусад зүйлийг ухамсарлах чадвар нь алга болж байгаа мэт цаг хугацааны эргэлтэнд орохыг ихэвчлэн дүрсэлдэг.
Тархины үйл ажиллагааг судалдаг судлаачид гүн төвлөрч ажилладаг хүмүүсийн тархинд төвлөрлийн үед электроэнцефалограмм дээр тета долгион нэмэгддэг болохыг тэмдэглэжээ. Туршлагатай шатарчдын тархины бичлэг дээр нарийн төвөгтэй шатрын тоглолтын үеэр тета долгион ижил өндөр түвшинд байгааг судалгаагаар харуулсан байна.
IV.ШАТАР БҮТЭЭЛЧ СЭТГЭЛГЭЭГ ХӨГЖҮҮЛДЭГ.
Энэтхэгийн нэгэн сургуулийн судлаачид хоёр бүлгийн сурагчдын бүтээлч сэтгэлгээний чадварыг шалгасан байна. Нэг хэсэг нь шатрын спортоор хичээллэдэг байсан бол нөгөө хэсэг нь сураагүй.
Туршилтууд нь оюутнуудаас нийтлэг зүйлийн өөр хэрэглээг гаргаж, хийсвэр хэлбэрээр хэв маяг, утгыг тайлбарлахыг хүссэн. Шатар тоглодог сурагчид шалгалтанд өндөр оноо авчээ. Судлаачид шатар нь сурагчдын ялгаатай, бүтээлч сэтгэлгээг хөгжүүлэх чадварыг нэмэгдүүлдэг гэж дүгнэжээ.
V.ШАТАР ТӨЛӨВЛӨХ УР ЧАДВАРЫГ НЭМЭГДҮҮЛДЭГ.
Шатрын тоглолтууд нь удаан хугацааны турш чимээгүй эргэцүүлэн боддог бөгөөд энэ үеэр тоглогчид нүүдэл бүрийг анхаарч үздэг. Тоглогчид өрсөлдөгчийнхөө хариу үйлдлийг урьдчилан таамаглахад цаг зарцуулж, боломж бүрийг урьдчилан таамаглахыг оролддог.
Энэхүү оюун санааны зуршил - анхааралтай тунгаан бодох, төлөвлөх нь шатар тоглохын танин мэдэхүйн эрүүл мэндэд үзүүлэх ашиг тусын нэг юм.
Зан төлөв судлаачид хоёр бүлэг хүмүүст Лондонгийн цамхаг буюу шон,хана бүхий танин мэдэхүйн үйл ажиллагааны тестийг өгч, төлөвлөх чадварыг нь хэмжсэн. Тогтмол шатар тоглодог бүлэг нь шатар тоглодоггүй бүлгээс хамаагүй илүү төлөвлөх чадвараа харуулсан. Мөн шатрын бүлгийн хүмүүс шалгалтын үеэр шийдвэр гаргахад илүү их цаг зарцуулсан.
VI.ШАТАР НЬ ЭМЧИЛГЭЭГ ИЛҮҮ ҮР ДҮНТЭЙ БОЛГОЖ ЧАДНА.
Зарим зөвлөгч, эмч нар үйлчлүүлэгчидтэй шатар тоглож, өөрийгөө танин мэдэхүйг нэмэгдүүлж, эмчилгээний илүү үр дүнтэй харилцааг бий болгодог.
Бүтээлч эмчилгээний стратеги гэж үздэг шатар нь тоглолтын явцад гарч буй стресс, сорилтод үзүүлэх хариу үйлдлийг харах боломжийг олгодог.Өвчтөнгөө эмчилж буй эмч өвчтөнийхөө хариултыг үнэлж, асуудалд яагаад ийм байдлаар ханддаг талаар илүү ихийг мэдэхэд тань туслахын тулд энэ аргыг ашигладаг хэд хэдэн орны эмнэлэг байдаг байна.
VII.ШАТАР НЬ ОЮУН УХААНЫ ХОМСДОЛ ҮҮСЭХЭЭС ХАМГААЛДАГ.
2019 оны судалгааны тоймд эрдэмтэд шатрын нарийн төвөгтэй сэтгэцийн уян хатан байдал нь өндөр настай хүмүүсийг дементиагаас хамгаалахад тусалдаг болохыг тогтоожээ .
Ой тогтоолт, тооцоолол, харааны-орон зайн ур чадвар, шүүмжлэлтэй сэтгэх чадварыг сорьдог тоглоом нь танин мэдэхүйн бууралтыг бууруулж, нас ахих тусам дементийн үр дагаврыг хойшлуулахад тусалдаг болохыг судлаачид нотолсон байна.
VIII.ШАТАР НЬ СОНОР СЭРЭМЖИЙГ ДЭЭШЛҮҮЛДЭГ.
2016 онд сургуулийн насны 100 хүүхдийг хамарсан судалгаанд судлаачид олон талт эмчилгээний аргад тогтмол шатар тоглохыг оруулсан .
Энэхүү эмчилгээний аргад хамрагдсан оюутнуудын эмчилгээний дараа анхаарал болгоомжгүй сэрэмжгүй байдал, хэт идэвхтэй хөдөлгөөн 41 хувиар буурсан байна.
IX.ШАТАР НЬ ТАНИН МЭДЭХҮЙГ ХӨГЖҮҮЛДЭГ
-оюун ухаан
-өрөвдөх сэтгэл
-санах ой
-төлөвлөлт, асуудлыг шийдвэрлэх ур чадвар
-бүтээлч чадвар
Шатар нь оюун ухааны хомсдол, ADHD,сандрах зэрэг эрүүл мэндийн хэд хэдэн өвчний шинж тэмдэг, хүнд хэцүү байдалд тусалдаг. Нэмж дурдахад, энэхүү сорилттой тоглоомыг тоглох нь төвлөрлийн мэдрэмжийг олох эсвэл эмчилгээний үр нөлөөг сайжруулахад тусална.
Хэрэв та шатрыг хобби гэж бодож байгаа бол энэ нь маш их цаг зарцуулж, стресстэй байж болно гэдгийг мэдэж байх ёстой, ялангуяа та энэ спортыг маш өндөр түвшинд эзэмших эсвэл тэмцээнд оролцохоор төлөвлөж байгаа бол. Эдгээр сул тал нь танин мэдэхүйн эрүүл мэндийн ашиг тусаас давж гарах эсэхийг та өөрөө шийдэх ёстой. Энэ бол таны алхам.
Та системд нэвтэрч орсоноор сэтгэгдэл бичих болон үнэлгээ өгөх боломжтой болно.